Katoen is een eenjarige struik met grote rode en gele bloemen en ronde en hoekige zaden die met dicht katoenpluis zijn bedekt. Men plukt alleen de pluis en niet de vrucht. De zaden die aan het pluis blijven zitten worden eerst ontpit. Dit noemt men egreneren.

De ontpitte katoenpluis wordt in balen geperst en verstuurd naar de fabriek. Om de oorspronkelijke elasticiteit terug te krijgen moet het geperste katoen eerst enige tijd "bijliggen" in de zogenaamde mengkamers. Vervolgens gaat het katoen naar de openerinstallatie, hier wordt het gezuiverd. Het katoen wordt gesponnen tot gladde en regelmatige garens. De katoenvezel is in natte toestand sterker dan in droge toestand, verder heeft het een geringe elasticiteit.

Katoen is goed wasbaar, kreukt minimaal en is goed chemisch te reinigen. In de meubelstoffeerdersbranche wordt katoen verwerkt in meubelstof. Het nadeel van katoen is dat het snel verkleurd. Verder wordt katoen verwerkt als vulmateriaal. Het is zeer volimineus en dient als goede vullaag.